Ana Sayfa | Yaz?lar? takip   et | Yorumlar?   et

Archive

Borcu Yoktur Yazıları

2 Şubat 2009 Pazartesi

XIII- BORCU YOKTUR YAZILARI

A- Kamu İhale Kanununa Göre Düzenlenecek Borcu Yoktur Yazıları

B- Borcu Yoktur Yazılarının Düzenlenmesi
- Kapsama Giren Borç Türleri
- Kapsama Girmeyen Borç Türleri

C- Kamu İhale Kanunu Dışında Düzenlenen Borcu Yoktur Yazıları

D- e-Borcu Yoktur Uygulaması
506 sayılı Kanun 83.maddesine istinaden uygulamaya konulan Sigorta Primlerinin Hakedişlerden Mahsup Edilmesi Ve Ödenmesi İle Kesin Teminatların İadesi Hakkında Yönetmeliğin 6.maddesinin birinci fıkrasına istinaden ihale konusu işle ilgili işverenin, Kuruma prim ve gecikme zammı bulunmadığına dair ilişiksizlik belgesi düzenlenmedikçe işverene ait kesin teminat iadesi edilemez.

Sonuç itibariyle ihaleli işlerde teminatın iade edilebilmesi, özel bina inşaatlarında yapı kullanma izin belgesi alınabilmesi için; bu işyerleri ile ilgili olarak işverenin borcunun bulunmaması gerekmektedir.


İlişiksizlik Belgesi : İşverenin, sadece dilekçesinde belirttiği işyerinden dolayı borcunun olmadığını gösteren belge,


Borcu Yoktur Yazısı : İşverenin Türkiye genelinde tüm işyerlerinden Kurumumuza borcunun olup olmadığı hususunun araştırılmasından sonra düzenlenen belge.


Borcu yoktur yazıları teminatların iadesi için değil, ihalelere katılmak isteyen veya ihaleli işleri üstlenen işverenler için düzenlenmektedir.


Borcu yoktur yazıları ile ilişiksizlik belgesi işlemleri itibariyle birbirlerinden farklıdır.


Ayrıca, ihaleli işlerde, Kurumca yapılan araştırma sonucunda yeterli işçilik bildirmediği anlaşılan işverenlerin fark işçilik matrahı üzerinden hesaplanan prim tutarını ödemeyi kabul etmemeleri halinde defter ve belgeleri incelenmeden ilişiksizlik belgesi verilemez.


Oysa borcu yoktur yazıları verilirken defter ve belgelerin incelenmesine gerek bulunmamaktadır.


Bir başka fark, borcu yoktur yazılarına istinaden idarelerce (ihale makamlarınca) işverenlere teminatlarının iadesi mümkün değildir.


Teminatların iadesi için ilişiksizlik belgesinin ibrazı icap etmektedir.


A-KAMU İHALE KANUNUNA GÖRE DÜZENLENECEK BORCU YOKTUR YAZILARI:


1- 4734 sayılı Kanunun 10.maddesi gereğince ihalelere iştirak edebilmenin ön koşullarından biri de Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümlerine göre kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcunun olmamasıdır. (Rs.Gz. 11.09.2003/25226 Uygulama Yönetmeliği-İhale Dışı Bırakılma)


Bu uygulama daha sonra değiştirilmiş ve idarelere, önyeterlik veya ihaleden önce olmak kaydıyla belgelerin aslının yerine noter tasdikli suretlerini veya aslı görülerek iade edilmiştir” meşruatına sahip suretlerin ibrazı mümkün hale gelmiştir.


Ayrıca, yine ihaleye katılanlara, başvuru veya teklif aşamasında idarece aranan ilgili mevzuatta kayıtlı şartlarda olmadıklarını ortaya koyan yazılı taahhütname sunma imkanı tanınmıştır.


İhaleyi kazanan isteklilerden aranan şartlara haiz olduğuna (Kanunca olunmaması belirtilen durumlarda olmadıklarını) dair belgelinin sözleşme imzalanmadan önce ibraz edilmesi istenilmektedir.


Ve yine bu şartların düzenlendiği Kamu İhale Kanunu Uygulama Yönetmeliklerinin İhale Dışı Bırakılma” başlıklı maddesinde sözleşme imzalanmadan önce sunulacak bu belgeleri de ihale tarihi itibariyle kendi mevzuatlarında öngörülen durumda olmadıklarını belirtilmesi gerektiği özellikle vurgulanmaktadır.


Ortak girişimlerde bu belgelerin bütün ortaklarca ayrı ayrı düzenlenerek sunulması ayrıca belirtilmiştir.


Sonuç itibariyle, daha önce ihaleye katılanların tamamından Borcu Yoktur Yazısı istenilmekte iken yapılan değişikliklerle, ihaleye katılanlardan taahhütname; ihaleyi kazananlar dan Borcu Yoktur Yazısı istenilmesi uygulamalarına geçilmiştir.


Esas durum bu olmakla birlikte, ihaleye katılacak adayların da istemeleri halinde borcu yoktur yazıları da düzenlenecektir.


B- BORCU YOKTUR YAZILARININ DÜZENLENMESİ


Borcu Yoktur Yazıları talep edildiğinde; ihaleyi kazanan işverenlerin; kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borçlarının olup olmadığının tespiti amacıyla; TÜRKİYE ÇAPINDA SORGULAMA YAPILMASI ZORUNLUDUR.


Kapsama Giren Borç Türleri


a)Sigorta Primi


b)Sosyal Güvenlik Destek Primi


c)İşsizlik Sigortası Primi

C- KAMU İHALE KANUNU DIŞINDA DÜZENLENEN BORCU YOKTUR YAZILARI


1- Özel Nitelikteki Borcu Yoktur Yazılarının Talep Edilmesi


İşyeri kayıtları incelenmeden, bu konudaki taleplerin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarihe kadar verilmiş olan prim belgelerinde kayıtlı, muaccel olmuş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, aylık sosyal güvenlik destek primi ile idari para cezaları, fark işçilik üzerinden tahakkuk ettirilen prim borcu, (kesinleşmemiş olsa bile) EKP., KEY., ÖİV.,DV. TTK. ve bunlara ilişkin gecikme zamları ve varsa faizleri borç kapsamına dahil edilecektir.


Örnek: (A) Süpermarket işyeri işvereni, işyerindeki işin bölümlerinden biri olan temizlik kişini 1 yıl süreyle (B) firmasına vermiştir. (A) işvereni aracısı (B)’den 1 yıl sonra Kuruma borcunun olmadığına dair yazı istemiştir. Bu durumda, aracı (B)’den sadece söz konusu işten dolayı borcunun olup olmadığı hususu kapsamdaki yukarda belirtilen borçlar dikkate alınarak araştırma yapılacak ve sonucuna göre işlem düzenlenecektir.

UYGULAMASI

www.ssk.gov.tr adresinden borcu yoktur belgelerini istenilen gün ve saatte internet üzerinden alabilmelerine imkan sağlamaktadır.
e-borcu yoktur uygulaması kapsamında, Kurum bilgi işlem programları tarafından elektronik ortamda üretilecek olan belge ile gerçek veya tüzel kişi olan işverenler, Kamu İhale Kanunu ve uygulama yönetmelikleri uyarınca ihalelere katılabilecekler, ihaleli bir işi üstlenmişler ise hakedişlerini alabilecekler veya ihale konusu olmayan işlerde ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile yaptıkları sözleşme veya protokoller gereği verdikleri hizmetlerin karşılığı olan ödemelerini ya da aracı (taşeron) olarak faaliyette bulundukları işlerde asıl işverenden olan alacaklarını alabileceklerdir.

I- Başvuru:


e-borcu yoktur uygulamasından faydalanmak isteyen gerçek veya tüzel kişi işverenler, Kurum web sitesinde yayımlanmış olan “e-Borcu Yoktur Taahhüt Belgesi” ve “e-Borcu Yoktur Başvuru Formlarını” eksiksiz ve gerçeğe uygun olarak doldurduktan sonra Kurumda tescilli işyerlerinin bulunduğu Sigorta İl/Sigorta Müdürlüklerinden herhangi birine vermek suretiyle başvuruda bulunacaklardır.


e-borcu yoktur başvurularının Kurum tarafından incelenmesi sonucunda, aktivasyon işlemi yapılan işverenler, işyerlerine ait e-bildirge kullanıcı kodu ve şifrelerini kullanarak internet üzerinden borcu yoktur belgelerini alabileceklerdir.


Öte yandan, e-borcu yoktur uygulamasından faydalanmak için tescilli işyerlerinin bulunduğu Sigorta İl/Sigorta Müdürlüklerinden herhangi birine başvuruda bulunan ve başvurulan işyeri sicil numarası üzerinden e-borcu yoktur aktivasyon işlemi yapılan işverenlerin, başvuru formlarında gerçek kişi işverenler için “3)ADINIZA SSK’DA KAYITLI DİĞER İŞYERLERİ”, tüzel kişi işverenler için “2) AYNI TÜZEL KİŞİLİK ÜNVANI İLE SSK’DA TESCİLLİ İŞYERLERİNİZ” bölümünde beyan ettikleri işyerlerinin aktivasyon işlemleri de otomatik olarak yapılacağından, bu işyerleri için ayrıca e-borcu yoktur başvurusu yapmalarına gerek bulunmamaktadır.


Bu nedenle, gerçek veya tüzel kişi olan işverenler, e-borcu yoktur uygulamasından faydalanmak için başvuruda bulundukları işyeriyle birlikte, beyan ettikleri diğer işyerleri (aynı gerçek kişi adıyla veya aynı tüzel kişilik unvanıyla Kurumda kayıtlı işyerleri ve aracısı olunan işyerleri) ile aktivasyon işleminden sonra aynı vergi kimlik numarası ile tescil edilen yeni işyerlerinden de (e-borcu yoktur başvurusunda bulunmalarına gerek olmadan) almış oldukları e-bildirge kullanıcı kodu ve şifrelerini kullanarak “e-Borcu Yoktur Belgesi Hazırlama” menüsü altında bulunan seçeneklerden e-borcu yoktur belgelerini almaları mümkün olacaktır.


II- e-Borcu Yoktur Belgesi Hazırlama Menüsünün Kullanımı:


e-borcu yoktur aktivasyon işlemi yapılan gerçek veya tüzel kişi işverenler daha önce kendilerine verilmiş olan e-bildirge kullanıcı kodu ve şifrelerini kullanarak “e-bildirge giriş” ana menüsünün altındaki “e-Borcu Yoktur Belgesi Hazırlama” menüsüne ulaşacaklardır.


“e-Borcu Yoktur Belgesi Hazırlama” menüsünde;


İHALE KONUSU İŞLERLE İLGİLİ e-BORCU YOKTUR BELGESİ


a- İhalelere Katılmak İçin e-Borcu Yoktur Belgesi


b- İhaleli İşlerde İstihkak Ödemesi İçin e-Borcu Yoktur Belgesi


İHALE KONUSU OLMAYAN İŞLERLE İLGİLİ e-BORCU YOKTUR BELGESİ


a- Türkiye Genelindeki Sorgulama Sonucu e- Borcu Yoktur Belgesi


b- Tek İşyerinden e- Borcu Yoktur Belgesi


hazırlama seçenekleri bulunmaktadır.


Gerçek veya tüzel kişi işverenlerin söz konusu seçenekleri kullanarak hangi türde borcu yoktur yazısı alacakları ve bu yazılarla hangi işlemlerini yaptırabilecekleri hususu aşağıda açıklanmıştır.


A- İhale Konusu İşlerle İlgili Borcu Yoktur Belgesi Hazırlama:


a- İhalelere Katılmak İçin e-Borcu Yoktur Belgesi Seçeneği:


Söz konusu seçenek, gerçek veya tüzel kişi işverenlerin 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 10 uncu maddesi hükmü uyarınca Türkiye genelinde Kurumumuza kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcunun bulunup bulunmadığına ilişkin borcu yoktur yazısı almalarına imkan sağlamaktadır.


Bu seçenek işaretlendiğinde, bilgisayar ekranındaki takvim kullanılarak ihale tarihi girilmesi istenilmektedir. İhale tarihinin yazılması halinde, ihale tarihi itibariyle daha önce e-borcu yoktur başvurusu sırasında aktivasyonu yapılmış tüm işyerlerinin borç sorgulaması yapılmaktadır. İhale tarihinin yazılmaması halinde ise, söz konusu işyerlerinin işlem tarihinden bir önceki gün esas alınarak borçları sorgulanmaktadır.


Sorgulamada, gerçek veya tüzel kişi işverenlerinin e-borcu yoktur başvurusu sırasında beyan ettikleri ve Sigorta İl/Sigorta Müdürlükleri tarafından yapılan sorgulama sırasında tespit edilen tüm işyerlerinin ihale tarihi itibariyle sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi, damga vergisi, eğitime katkı payı ve özel işlem vergisi borçlarının olup olmadığı hususu bilgi işlem kayıtlarından araştırılmaktadır.


Yapılan araştırmada sonucunda;


Gerçek veya tüzel kişi işverenlerinin belirttikleri ihale tarihi ya da işlem tarihinden bir önceki gün itibariyle yukarıda belirtilen türde muaccel hale gelmiş borçlarının bulunmaması halinde, “4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 10 uncu maddesi hükmü uyarınca Türkiye genelinde Kurumumuz bilgi işlem kayıtlarında …………. tarihi itibariyle yapılan sorgulama sonucunda, Kurumumuza kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcunuzun bulunmadığı” şeklinde, işyerinin vergi kimlik numarası, işyeri unvanı/adı, işyerinin adresi, borç sorgulamasına esas alınan tarih, belgenin internet ortamında alındığı tarih ve saat ile Kurumca üretilen barkod ve referans numarasını içeren “İhalelere Katılmak İçin e-Borcu Yoktur Belgesi” ni kendi bilgisayarlarından alabileceklerdir.


Gerçek veya tüzel kişi işverenlerinin, belirttikleri ihale tarihi ya da işlem tarihinden bir önceki gün itibariyle yukarıda belirtilen türde muaccel hale gelmiş borçlarının bulunması halinde ise, daha önce aktivasyonu yapılmış işyerlerinden borcu olan ve olmayan işyerlerinin sicil numarası, borcun nedeni, borç türlerini ve borç asıllarını gösteren; vergi kimlik numarası, işyeri unvanı/adı, işyeri adresi, borç sorgulamasına esas alınan tarih, belgenin internet ortamında alındığı tarih ve saat ile Kurumca üretilen barkod ve referans numarasını içeren yazılı dökümü kendi bilgisayarlarından alabilecekler, ancak ihale tarihi veya işlem tarihinden bir önceki gün itibariyle borçlarının bulunması nedeniyle, bu belge ile ihalelere katılmaları mümkün olamayacaktır.


b- İhaleli İşlerde İstihkak Ödemesi İçin e-Borcu Yoktur Belgesi Seçeneği:


Bilindiği gibi, 506 sayılı Kanunun 83 üncü maddesinde belirtilen bazı kurum ve kuruluşlar tarafından ihale suretiyle yaptırılan işlerle ilgili olarak istihkak ödenmesi sırasında, işverenlerden (yüklenicilerden) ihale konusu işyerinden dolayı Kuruma borçlarının bulunup bulunmadığına ilişkin yazı istenilmektedir.


Bu durumda, istihkak ödemesi için borcu yoktur yazısı başvurusunda bulunulan Sigorta İl/Sigorta Müdürlüklerince ihaleli işten kaynaklanan sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi ve işsizlik sigortası primi ile bunlara bağlı gecikme zammı borcunun bulunmaması halinde, işverenin Türkiye genelinde diğer işyerleri sorgulanmaksızın yalnızca ihale konusu işyerinden dolayı hakediş ödemesine esas olmak üzere borcu yoktur yazısı verilmektedir.


“İhaleli İşlerde İstihkak Ödemesi İçin e-Borcu Yoktur Belgesi Seçeneği”, yapılan işin ihaleli iş olması nedeniyle Kurumca işyeri tescili işlemi “ihale kodu (1)” verilerek yapılmış olan işyeri işverenlerine istihkak ödemeleri için gerekli olan borcu yoktur yazılarını alabilmelerine imkan sağlamaktadır.


Dolayısıyla, bu seçenek işaretlenmek suretiyle ihaleli işlerde istihkak ödemesinde kullanılmak üzere borcu yoktur belgesinin alınabilmesi için, o işyerinin daha önce e-borcu yoktur başvurusu sırasında aktivasyonu yapılmış, işyeri tescil işlemleri sırasında ihale kodu (1) olarak verilmiş ve yine o işyerine ait e-bildirge kullanıcı kodu ve şifresi ile “e-bildirge giriş” menüsüne girilmiş olması gerekmektedir.


Bu seçenek işaretlendiğinde, işlem tarihinden bir önceki gün esas alınarak sadece ihaleli işin yapıldığı işyeri ile ilgili olarak tahakkuk etmiş ve muaccel hale gelmiş sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi ve işsizlik sigortası primi borçlarının olup olmadığı sorgulanmaktadır.


Yapılan sorgulama sonucunda;


Gerçek veya tüzel kişi işverenlerin, işlem tarihinden bir önceki gün itibariyle yukarıda belirtilen türde muaccel hale gelmiş borçlarının bulunmaması halinde, “……………………….. sicil nolu işyeri ile ilgili olarak Kurumumuza verilmiş olan prim belgelerinden dolayı muaccel hale gelmiş borcunuzun bulunmadığı” şeklinde, işyerinin vergi kimlik numarası, işyeri unvanı/adı, işyerinin adresi, borç sorgulamasına esas alınan tarih, belgenin internet ortamında alındığı tarih ve saat ile Kurumca üretilen barkod ve referans numarasını içeren “İhaleli İşlerde İstihkak Ödemesi İçin e-Borcu Yoktur Belgesi” ni kendi bilgisayarlarından alabileceklerdir.


Gerçek veya tüzel kişi işverenlerin, işlem tarihinden bir önceki gün itibariyle yukarıda belirtilen türde muaccel hale gelmiş borçlarının bulunması halinde ise, borcu olan işyerinin; işyeri sicil numarası belirtilmek suretiyle borç türleri ve borç asıllarını, işyerinin vergi kimlik numarasını, işyeri unvanını/adını, işyeri adresini, borç sorgulamasına esas alınan tarihi ve belgenin internet ortamında alındığı tarih ve saat ile Kurumca üretilen barkod ve referans numarasını içeren yazılı dökümü kendi bilgisayarlarından alabilecekler, ancak işlem tarihinden bir önceki gün itibariyle borçlarının bulunması ve borç asıllarına bağlı gecikme zammının da hesaplanmasının gerekmesi nedeniyle, bu belge ile ihaleli işlerde istihkak ödemelerini almaları ve borçlarını istihkak ödemelerinden kesinti yaptırmaları mümkün olmayacaktır.


Dolayısıyla, ihaleli işlerden dolayı borcu bulunan işverenlerin, Kuruma olan borçlarının ihale makamı nezdindeki istihkaklarından mahsup edilebilmesi için, ihale konusu işin yapıldığı işyerinin işlem gördüğü ilgili Sigorta İl/ Sigorta Müdürlüğüne müracaat ederek, sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi ve işsizlik sigortası primi borçlarını gecikme zamlı olarak hesaplatmaları gerekmektedir.


B- İhale Konusu Olmayan İşlerle İlgili Borcu Yoktur Belgesi Hazırlama:


a-Türkiye Genelindeki Sorgulama Sonucu e-Borcu Yoktur Belgesi Seçeneği:


Söz konusu seçenek, ihaleye katılma durumu olmadığı halde, gerçek veya tüzel kişi işverenlerinin e-borcu yoktur başvurusu sırasında beyan ettikleri ve Sigorta İl/Sigorta Müdürlüklerince yapılan sorgulama sırasında tespit edilen tüm işyerlerinden dolayı Kuruma sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi, damga vergisi, eğitime katkı payı, özel işlem vergisi, idari para cezası, tasarrufu teşvik borçlarının olup olmadığına ilişkin borcu yoktur yazısı almalarına imkan sağlamaktadır.


Gerçek veya tüzel kişi olan işverenlerin söz konusu seçeneği işaretlemeleri suretiyle alacakları e-borcu yoktur belgesi ile ihalelere katılmaları mümkün bulunmamaktadır. Zira, bu seçeneğin işaretlenmesi üzerine yapılan bilgi işlem sorgulamasında kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu kavramına girmeyen idari para cezası, tasarrufu teşvik gibi borçlar da dikkate alınmaktadır.


Dolayısıyla, gerçek veya tüzel kişi olan işverenlerin bu seçeneği işaretlemeleri halinde, kamu kurum ve kuruluşları ile ihale mevzuatına tabi olmaksızın yapmış oldukları protokol ve sözleşmelere istinaden (örneğin; özel hastaneler, gözlükçüler, görüntüleme merkezleri, eczaneler vd kişi ve kuruluşların) verdikleri hizmetlerin karşılığı olan ödemelerini alabileceklerdir.


b- Tek İşyerinden e-Borcu Yoktur Belgesi Seçeneği:


Söz konusu seçenek, ihaleye katılma durumu veya ihaleli işlerde istihkak ödemesi durumu olmadığı halde, gerçek veya tüzel kişi işverenlerinin e-borcu yoktur başvurusu sırasında beyan ettikleri veya Sigorta İl/Sigorta Müdürlüklerince yapılan sorgulama sırasında tespit edilen işyerlerinin sadece birinden veya aracısı olduğu bir işyerinden dolayı Kuruma sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi, damga vergisi, eğitime katkı payı, özel işlem vergisi, idari para cezası, tasarrufu teşvik borçlarının olup olmadığına ilişkin borcu yoktur yazısı almalarına imkan sağlamaktadır.


Bu seçenek işaretlenmek suretiyle alınacak borcu yoktur yazısı ile gerçek veya tüzel kişi olan işverenlerin ihalelere katılmaları veya yaptıkları ihaleli işlerde istihkaklarını almaları mümkün değildir.


Bilindiği gibi, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 87 nci maddesinde, bir işte veya bir işin bölüm veya eklentilerinde işverenden iş alan ve kendi adına sigortalı çalıştıran üçüncü kişi aracı (taşeron) olarak tanımlanmakta ve sigortalılar üçüncü bir kişinin aracılığı ile işe girmiş ve bununla sözleşme yapmış olsalar bile, bu Kanunun işverene yüklediği ödevlerden dolayı aracı olan üçüncü kişi ile birlikte asıl işverenin de sorumlu olduğu öngörülmüştür.


Söz konusu düzenleme uyarınca, aracılar adına ayrı bir işyeri dosyası açılmamakta olup, aracılar, 506 sayılı Kanunla ilgili yükümlülüklerini asıl işveren adına tescil edilmiş olan işyeri dosyası üzerinden yerine getirmektedirler.


Buna göre, asıl işveren tarafından, işyerinde aracı olarak faaliyet gösteren ve kendi adına sigortalı çalıştıran gerçek veya tüzel kişilerden Kuruma borçlarının olmadığının belgelenmesinin istenilmesi halinde, aracı (taşeron) durumunda olan gerçek veya tüzel kişiler, aracısı oldukları işyerinden dolayı almış oldukları e-bildirge kullanıcı kodu ve şifrelerini kullanarak kendilerine ait sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi, damga vergisi, eğitime katkı payı, özel işlem vergisi, idari para cezası ve tasarrufu teşvik borçlarının olup olmadığına ilişkin borcu yoktur yazılarını bu seçenek vasıtasıyla alabileceklerdir.


III- e-Borcu Yoktur Belgelerinin Doğruluğunun İhale Makamları ile Diğer Kurum ve Kişiler Tarafından Kontrol Edilebilmesi:


İhale makamları ile diğer kurum ve kuruluşlarca, gerçek veya tüzel kişilerin ibraz ettikleri e-borcu yoktur belgesinin doğruluğundan tereddüt edilmesi halinde, Kurumun www.ssk.gov.tr adresindeki “İnteraktif Uygulamalar” menüsünden “işveren” başlığı altında yer alan “e-Borcu Yoktur Belgesi Kontrol Uygulaması” seçeneği işaretlendikten sonra e-borcu yoktur belgesinin sağ üst köşesinde yer alan Kurumca üretilmiş olan barkod/referans numarası girilerek kontrol edilmesi ve söz konusu e-borcu yoktur belgesinin görüntülenmesi mümkün bulunmaktadır.


IV- e-Borcu Yoktur Başvuru Aktivasyonu Yapılmış Olmakla Birlikte Kuruma Borcu Bulunan İşverenlerce Yapılacak İşlemler:


1- Bilindiği gibi, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa istinaden çıkarılmış olan uygulama yönetmeliklerinde, Türkiye’deki kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcunun değerlendirilmesinde, isteklinin;


-Prim borcuna karşı dava açılmışsa bu dava kesin hükme (karar düzeltme aşaması dahil) bağlanana kadar kesinleşmiş prim borcu olmadığı,


-Vadesi geçtiği halde ödenmemiş, ancak ilgili kurum tarafından belli bir vadeye bağlanarak tecil edilmiş prim borçlarının, vadesindeki ödemeler aksatılmadığı sürece, kesinleşmiş prim borcu olmadığı,


-Prim borcunun 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre tahsili için ilgili kurum tarafından yapılan her türlü işleme karşı dava açılması halinde, açılan dava kesin hükme bağlanana kadar (karar düzeltme aşaması dahil) kesinleşmiş prim borcu olmadığı,


Kabul edilmektedir.


Buna göre, e-borcu yoktur uygulamasından yararlanmak amacıyla başvuruda bulunan ve başvuru aktivasyon işlemleri yapılmış olan gerçek veya tüzel kişi işverenlerinin, gerek kendi adlarına veya aynı tüzel kişilik unvanı ile tescil edilmiş, gerekse aracı, üst düzey yönetici veya ortak oldukları işyerlerinin ihale tarihi itibariyle ya da işlem tarihinden bir önceki gün itibariyle Kuruma borçları olmakla birlikte;


-Söz konusu borçlara karşı dava açılmış ve bu dava henüz kesin hükme bağlanmamışsa,


-Vadesi geçtiği halde ödenmemiş ve ihale tarihinden önce ilgili kanunlara istinaden (6183, 4958 vd.) belli bir vadeye bağlanıp tecil ve taksitlendirme işlemi yapılmış olan borçların, vadesindeki ödeme yükümlülükleri aksatılmamışsa,


-Yine, prim borcunun 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre tahsili için Kurum tarafından yapılan her türlü işleme karşı ihale tarihinden önce dava açılmış ve açılan bu dava kesin hükme bağlanmamışsa,


Bu durumda olan gerçek veya tüzel kişi işverenlerinin, internet üzerinden e-borcu yoktur uygulaması kapsamında ihalelere katılmalarına imkan verecek içerikte yazı almaları şimdilik mümkün olmadığından, bu işverenlerin önceden olduğu gibi, ilgili Sigorta İl/Sigorta Müdürlüklerine bizzat müracaat ederek, yukarıda belirtilen durumda olup olmadıklarını açıklayan belge almaları gerekmektedir.


2- e-borcu yoktur başvuru aktivasyon işlemi yapılmış olan gerçek veya tüzel kişi işverenlerinin kendi adlarına ya da aynı tüzel kişilik unvanıyla tescilli olan işyerleri ile aracısı oldukları işyerlerinden borçlarının olmamasına ve ortağı oldukları tüzel kişi işyerlerinin borçlarından da kendi hisselerine düşen bölümü ödemiş olmaları durumunda, bu işverenlerin daha önce olduğu gibi borcu yoktur belgelerini, Sigorta İl/Sigorta Müdürlüklerine bizzat müracaat ederek, gerçekten ortaklıktan kaynaklanan ve kendi sorumluluk paylarına düşen borcu ödeyip ödemediklerinin araştırılması sonucunda almaları gerekmektedir.


3- 506 sayılı Kanunun 80 inci maddesinin onikinci fıkrası uyarınca sigorta primlerini haklı sebepleri olmaksızın, birinci fıkrada belirtilen süre içerisinde tahakkuk ve tediye etmeyen kamu kurum ve kuruluşlarının tahakkuk ve tediye ile görevli kamu görevlileri, mesul muhasip, sayman ile tüzel kişiliği haiz diğer işverenlerin üst düzey yönetici veya yetkilileri kuruma karşı, işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur.


Buna göre, e-borcu yoktur başvuru aktivasyon işlemi yapılmış olan gerçek kişi işverenlerinin kendi adlarına tescilli işyerleri ile aracısı ve ortağı oldukları işyerlerinden kaynaklanan borçlarının olmaması ve üst düzey yönetici oldukları işyerlerinde görev yaptıkları süre içerisinde de borçlarının bulunmamasına rağmen, ortaklık veya üst düzey yöneticilik ilişkisi sona erdikten sonra söz konusu işyerinin Kuruma borcunun bulunması durumunda, bu işverenlere daha önce olduğu gibi borcu yoktur belgeleri, Sigorta İl/Sigorta Müdürlüklerine bizzat müracaat edilmesi üzerine, gerçekten ortak veya üst düzey yönetici oldukları süre içinde tahakkuk eden borçlarının ödenip ödenmediğinin ilgili mevzuatına göre araştırılması sonucunda verilecektir.


Diğer taraftan, e-borcu yoktur başvurusu sırasında veya daha sonraki bir tarihte ortak veya üst düzey yönetici olarak aktivasyonu yapılmış olan işyerlerinden kaynaklanan borçların bulunmadığının yukarıda belirtildiği şekilde yapılan araştırma sonucunda anlaşılması ve ortaklık veya üst düzey yöneticilik ilişkisinin sona erdiğinin de belgelenmesi halinde, e-borcu yoktur başvuru aktivasyonunu yapan Sigorta İl/Sigorta Müdürlüğünce bu işyerleri aktivasyonu yapılmış işyerleri grubundan çıkarılacaktır.


4- 19/8/2005 tarihli, 16-351 Ek sayılı Kurum Genelgesi ile, işveren ve aracıların, ihale tarihi itibariyle Türkiye genelinde Kuruma toplam sigorta primine esas aylık kazanç alt sınırına kadar borçlarının olması ve söz konusu borçların ödenmesi kaydıyla, kendilerine ihale tarihi itibariyle “borcu yoktur” yazısı verileceği talimatlandırılmıştır.


Buna göre, e-borcu yoktur uygulamasından yararlanan işverenlerin, aktivasyonu yapılmış olan tüm işyerlerinden kaynaklanan borçlarının sigorta primine esas aylık kazanç alt sınırının altında olması durumunda, söz konusu borçlarını ödedikten sonra borcu yoktur belgelerini almaları gerektiğinden, bu durumda olan işverenlerin önceden olduğu gibi ilgili Sigorta İl/Sigorta Müdürlüğüne bizzat müracaat etmeleri ve gecikme zamlı olarak hesaplanacak toplam borçlarının sigorta primine esas aylık kazanç alt sınırını aşıp aşmadığına göre borcu yoktur belgesi almaları gerekmektedir.


5- e-borcu yoktur başvuru aktivasyonu yapılmış olan gerçek veya tüzel kişi işverenlerinin, gerçekte borçlarının olmamasına rağmen yaptıkları ödemelerin emanet veya tasfiye edilecek hesaplara işlenmiş olmasına bağlı olarak e-borcu yoktur seçeneklerinden aldıkları belgelerde borç görünmesi halinde, borcu olduğu görünen işyerinin bağlı bulunduğu Sigorta İl/Sigorta Müdürlüğüne gerekli düzeltme işlemlerinin yapılması için müracaat etmeleri gerekmektedir.


Uygulamaya ilişkin diğer hususlar Kurum web sitesinde de yayımlanmış olan 22/11/2005 tarih ve 16-357, 04.05.2006 tarih ve 16-372 Ek sayılı Genelgelerde ayrıntılı olarak açıklanmıştır.



Labels:

Günlük Kazanç Sınırları

VII- GÜNLÜK KAZANÇ SINIRLARI

A- Günlük Kazancın Sınırlandırılması

B- Alt Sınırın Altında Ücret Alanlar İle Ücretsiz çalışanların Prime Tabi Tutulacak Kazançlarının Saptanması

C- Aynı Zamanda Birden Fazla İşyerinde Çalışma Halinde Prime Esas Kazancın Saptanması

D- Diğer Konular

1- Çırakların Prime Esas Kazançları

2- Yıllık Ücretli İzinde Bir Başka İşte Çalışılması

3- Grev ve Lokavt Uygulanan İşyeri İşçisinin Çalışması

A- GÜNLÜK KAZANCIN SINIRLANDIRILMASI

506 sayılı Kanunun değişik 78 nci maddesi 24.6.2004 tarih ve 5198 sayılı Kanunun 9.maddesi ile yeniden değiştirilmiş, yapılan bu değişiklikle; 506 sayılı Kanun gereğince alınacak prim ve verilecek ödeneklerin hesabına esas tutulan günlük kazanç alt sınırı, 4857 sayılı İş Kanununun 39 uncu maddesine göre 16 yaşından büyükler için belirlenen günlük asgari ücret, üst sınırı ise, günlük asgari ücretin 6,5 katı olmuştur.

Primlerin alınmasında ve ödeneklerin verilmesinde uygulanan asgari ücret ve prime esas kazançlar, uygulama tarihleri itibariyle aşağıda gösterilmiştir.


İŞ KANUNUNA GÖRE

506 S.K. GÖRE


PRİME ESAS KAZANÇ

YILLAR

ASGARİ

ASGARİ AYLIK KAZANÇ

ASGARİ

ASGARİ AYLIK KAZANÇ

AZAMİ

AZAMİ AYLIK KAZANÇ


GÜNLÜK

GÜNLÜK

GÜNLÜK


KAZANÇ

KAZANÇ

KAZANÇ

01.04.1950

2

60

2

60

20

600

01.04.1954

2

60

2

60

50

1.5

01.05.1956

3

90

3

90

50

1.5

01.03.1959

6

180

6

180

50

1.5

01.03.1965

8

240

8

240

100

3

01.03.1969

12

360

12

360

120

3.6

01.10.1971

18

540

18

540

165

4.95

01.07.1974

40

1.2

18

540

165

4.95

01.07.1975

40

1.2

40

1.2

200

6

01.06.1976

60

1.8

60

1.8

200

6

01.07.1977

60

1.8

60

1.8

280

8.4

01.01.1978

110

3.3

110

3.3

280

8.4

11.07.1978

110

3.3

110

3.3

322

9.66

01.03.1979

110

3.3

110

3.3

368

11.04

01.05.1979

180

5.4

180

5.4

368

11.04

01.07.1979

180

5.4

180

5.4

400

12

01.03.1980

180

5.4

180

5.4

625

18.75

01.04.1981

180

5.4

325

9.75

675

20.25

01.05.1981

333,33

10

325

9.75

675

20.25

01.02.1982

333,33

10

350

10.5

700

21

01.03.1982

333,33

10

420

12.6

840

25.2

01.01.1983

540

16.2

544

16.32

1.187

35.61

01.01.1984

540

16.2

774

23.22

1.542

46.26

01.04.1984

817,50

24.525

774

23.22

1.542

46.26

01.07.1984

817,50

24.525

793

23.79

1.631

48.93

01.01.1985

817,50

24.525

890

26.7

2.096

62.88

01.07.1985

817,50

24.525

948

28.44

2.293

68.79

01.10.1985

1.38

41.4

948

28.44

2.293

68.79

01.01.1986

1.38

41.4

1.083

32.49

2.662

79.86

01.07.1986

1.38

41.4

1.199

35.97

3.023

90.69

01.01.1987

1.38

41.4

1.54

46.2

3.88

116.4

01.07.1987

2.475

74.25

1.634

49.02

4.4

132

09.07.1987

2475

74.25

1634

49.02

14.934

448.02

01.01.1988

2.475

74.25

1.96

58.8

17.92

537.6

01.07.1988

4.2

126

2.334

70.02

21.334

640.02

01.01.1989

4.2

126

2.987

89.61

27.307

819.21

01.07.1989

4.2

126

4.784

143.52

43.734

1.312.020

01.08.1989

7.5

225

4.784

143.52

43.734

1.312.020

01.01.1990

7.5

225

5.95

178.5

54.4

1.632.000

01.07.1990

7.5

225

7.5

225

68.267

2.048.010

01.08.1990

13.8

414

13.8

414

68.267

2.048.010

01.01.1991

13.8

414

11.734

352.02

75.094

2.252.820

01.07.1991

13.8

414

15.667

470.01

100.267

3.008.010

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-


İŞ KANUNUNA GÖRE 506 S.K. GÖRE

PRİME ESAS KAZANÇ
YILLAR ASGARİ ASGARİ AYLIK KAZANÇ ASGARİ ASGARİ AYLIK KAZANÇ AZAMİ AZAMİ AYLIK KAZANÇ

GÜNLÜK GÜNLÜK GÜNLÜK

KAZANÇ KAZANÇ KAZANÇ
01.08.1991 26.7 801 15.667 470.01 100.267 3.008.010
01.01.1992 26.7 801 19.805 594.15 115.932 3.477.960
01.07.1992 26.7 801 24.652 739.56 144.305 4.329.150
01.08.1992 48.3 1.449.000 24.652 739.56 144.305 4.329.150
01.01.1993 48.3 1.449.000 28.022 840.66 164.034 4.921.020
01.07.1993 48.3 1.449.000 31.619 948.57 185.092 5.552.760
01.08.1993 83.25 2.497.500 31.619 948.57 185.092 5.552.760
01.10.1993 83.25 2.497.500 35.595 1.067.850 208.367 6.251.010
01.01.1994 83.25 2.497.500 37.11 1.113.300 217.234 6.517.020
01.04.1994 83.25 2.497.500 41.654 1.249.620 243.834 7.315.020
01.09.1994 139.125 4.173.750 41.654 1.249.620 243.834 7.315.020
01.01.1995 139.125 4.173.750 43.168 1.295.040 252.7 7.581.000
01.04.1995 139.125 4.173.750 46.387 1.391.610 271.542 8.146.260
01.09.1995 282 8.460.000 271.542 8.146.260 271.542 8.146.260
15.11.1995 282 8.460.000 260.691 7.820.730 572.232 17.166.960
01.07.1996 282 8.460.000 504.9 15.147.000 973.59 29.207.700
01.08.1996 567 17.010.000 504.9 15.147.000 973.59 29.207.700
01.01.1997 567 17.010.000 723.775 21.713.250 1.333.072 39.992.160
01.03.1997 567 17.010.000 854.165 25.624.950 1.479.043 44.371.290
01.07.1997 567 17.010.000 1.231.371 36.941.130 2.074.909 62.247.270
01.08.1997 1.181.250 35.437.500 1.231.371 36.941.130 2.074.909 62.247.270
01.01.1998 1.181.250 35.437.500 1.668.400 50.052.000 2.765.470 82.964.100
01.07.1998 1.181.250 35.437.500 2.103.611 63.108.330 3.439.311 103.179.330
01.08.1998 1.594.650 47.839.500 2.103.611 63.108.330 3.439.311 103.179.330
01.10.1998 1.594.650 47.839.500 2.336.625 70.098.750 3.809.125 114.273.750
01.01.1999 2.602.500 78.075.000 3.112.200 93.366.000 5.007.450 150.223.500
01.07.1999 3.120.000 93.600.000 3.790.000 113.700.000 6.070.000 182.100.000
01.01.2000 3.660.000 109.800.000 4.000.000 120.000.000 12.000.000 360.000.000
01.04.2000 3.660.000 109.800.000 5.000.000 150.000.000 15.000.000 450.000.000
01.07.2000 3.960.000 118.800.000 5.000.000 150.000.000 15.000.000 450.000.000
01.08.2000 3.960.000 118.800.000 5.000.000 150.000.000 20.000.000 600.000.000
01.01.2001 4.665.000 139.950.000 5.000.000 150.000.000 20.000.000 600.000.000
01.04.2001 4.665.000 139.950.000 7.000.000 210.000.000 35.000.000 1.050.000.000
01.07.2001 4.898.250 146.947.500 7.000.000 210.000.000 35.000.000 1.050.000.000
01.08.2001 5.598.000 167.940.000 7.000.000 210.000.000 35.000.000 1.050.000.000
01.01.2002 7.400.025 222.000.750 7.000.000 210.000.000 35.000.000 1.050.000.000
01.04.2002 7.400.025 222.000.750 9.262.400 277.872.000 46.312.000 1.389.360.000
01.07.2002 8.362.500 250.875.000 10.919.443 327.583.290 54.597.215 1.637.916.450
01.01.2003 10.200.000 306.000.000 10.919.443 327.583.290 54.597.215 1.637.916.450
01.04.2003 10.200.000 306.000.000 13.103.332 393.099.960 65.516.610 1.965.498.300
01.07.2003 10.200.000 306.000.000 15.267.194 458.015.820 76.335.970 2.290.079.100
01.01.2004 14.100.000 423.000.000 18.321.000 549.630.000 91.605.000 2.748.150.000
01.07.2004 14.805.000 444.150.000 14.805.000 444.150.000 96.232.000 2.886.960.000
01.01.2005 16,29 YTL. 488,70 YTL. 16,29 YTL. 488,70 YTL. 105,89 YTL 3.176,70 YTL.
01.01.2006 17,70 YTL 531,00 YTL 17,70 YTL 531,00 YTL 115,05 YTL 3.451,50 YTL
01.01.2007 18,75 YTL 562,50 YTL 18,75 YTL 562,50 YTL 121,88 YTL 3.656,25 YTL

Yukarıda belirtilen miktarlardan İş Kanununa göre saptanan tutarlar fazla ise prime esas kazancın hesabında fazla olan tutar dikkate alınacaktır.

B- ALT SINIRIN ALTINDA ÜCRET ALANLAR İLE ÜCRETSİZ ÇALIŞANLARIN PRİME TABİ TUTULACAK KAZANÇLARININ SAPTANMASI

Anılan maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarında;

Günlük kazançları alt sınırın altında olan sigortalılar ile ücretsiz çalışan sigortalıların günlük kazançlarının alt sınır üzerinden, günlük kazançları üst sınırdan fazla olan sigortalıların günlük kazançlarının da üst sınır üzerinden hesaplanacağı,

Sigortalının kazancının alt sınırın altında olması durumunda, bu kazanç ile alt sınır arasındaki farka ait sigorta primlerinin tümünün işverence ödeneceği,

Öngörülmüştür.

C- AYNI ZAMANDA BİRDEN FAZLA İŞYERİNDE ÇALIŞMA HALİNDE PRİME ESAS KAZANCIN SAPTANMASI

78 inci maddenin son fıkrasında; aynı zamanda birden fazla işverenin işinde çalışan sigortalıların ücretlerinden kesilen primlerin, bu madde uyarınca tespit edilen üst sınır üzerinden hesaplanacak miktarı aşması halinde, farkın, sigortalının müracaatı üzerine hissesi oranında kendisine geri verileceği, hükme bağlanmıştır.

Bir işyerinde hakedilen üst sınırı aşan kazançlardan, aşan kısmının prime tabi tutulmayacağı tartışmasızdır. Birden çok işyerindeki çalışmalarından dolayı her bir işyerinden bildirilen kazançlar toplamının üst sınırı aşması halinde, sigortalı, üst sınır üzerindeki fark kazancın kendi hissesine düşen fazla primin ödenmesini (iadesini) isteyebilir. Sigortalı, üst sınırı aşan fark kazancın işveren payını isteyemeyeceği gibi, işverende, kendi payına düşen kısmı isteme hakkına sahip değildir. Geri alma hakkı sadece kendi hissesi oranında sigortalıya tanınmıştır.

D- DİĞER KONULAR

1- Çırakların Prime Esas Kazançları

Prime esas kazancın belirlenmesi açısından çırakların durumu ayrıcalık taşımaktadır. 3308 sayılı Çıraklık ve Meslek Eğitimi Kanununun 25nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca aday çırak, çırak ve işletmelerde beceri eğitimi gören öğrencilerin sigorta primleri, yukarıda açıklanan esaslardan ayrık olarak, yaş durumlarına göre tespit olunan asgari ücretlerin % 50’si üzerinden ve Bakanlık bütçesine konulan ödenekle karşılanmaktadır.

2- Yıllık Ücretli İzinde Bir Başka İşte Çalışılması

Bilindiği üzere, yıllık ücretli izne çıkan işçinin ücretinden izin süresince İş Yasasının 61 inci maddesine göre iş kazaları - meslek hastalıkları sigortası primi kesilmemektedir. Sigortalı izin süresinde İş Yasasının 58 inci maddesi gereğince ücret karşılığı bir işte çalışmaması gerekmektedir. Buna rağmen, bir başka işte çalışmış ise, çalıştığı işte hakettiği kazancın tüm sigorta kollarının primlerine tabi tutulması icap etmektedir.

3- Grev ve Lokavt Uygulanan İşyeri İşçisinin Çalışması

Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunun 42 inci maddesine göre, grev ve lokavt halinde işçiye ücret ödenmeyeceğinden (hizmet akdi askıda bulunduğundan) sigorta primi de kesilmesi söz konusu olmayacaktır. Ancak, aynı Kanunun 43 üncü maddesi son fıkrasındaki, grev ve lokavt halinde grevci işçinin bir başka işte çalışmasının yasak olmasına karşın, bu durumdaki sigortalının başka bir işte çalışması durumunda, çalıştıkları işyerinin sigortalısı sayılmaları ve hakettikleri kazançlarının tüm sigorta kolları primlerine tabi tutulması gerekmektedir.



Labels:

Blogger Theme By:GosuBlogger and Araba Modelleri .