Bağ-Kur’lu ve memurlar, 31 Mart’a kadar prim borçlanması yapabilir

Sosyal Güvenlik Reformu çerçevesinde eski 1479 sayılı Bağ-Kur kapsamına girmeleri gerektiği halde 1.10.2008 gününe (5510 sayılı kanunun yürürlük tarihine) kadar Bağ-Kur’a hiç kaydolmamış olanların Bağ-Kur kayıtları 1.10.2008 günü başlayacak.

Geçmiş süreler için prim borcu çıkarılmayacak ama isteyenler geçmişi 31.3.2009′a kadar dilekçe vererek borçlanabilecek.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun ‘1479 sayılı kanuna ilişkin geçiş hükümleri’ başlıklı geçici 8. maddesinde, “… sigortalılık niteliği taşıdıkları halde bu kanunun yürürlük tarihine kadar kayıt ve tescillerini yaptırmayanların sigortalılık hak ve yükümlülüğü bu kanunun yürürlük tarihinden itibaren başlar. Ancak, … bu kanunun yürürlük tarihinden itibaren sigortalılıkları başlatılanların, bu kanunun yürürlük tarihi ile 4/10/2000 tarihi arasında geçen vergi mükellefiyet süreleri bulunmak kaydıyla, sigortalının bu kanunun yürürlük tarihinden itibaren 6 ay içinde talepte bulunması halinde vergi mükellefiyet sürelerinin tamamı için 80. maddenin ikinci fıkrasının (a) bendine göre talep tarihindeki prime esas kazancının yüzde 32’si üzerinden borçlanma tutarı hesaplanır ve sigortalıya tebliğ edilir. Sigortalının kendisine tebliğ edilen borçlanma tutarının tamamını tebliğ tarihinden itibaren 6 ay içinde ödemesi halinde bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Sigortalıya tebliğ edilen borç tutarının bu süre içerisinde tam olarak ödenmemesi halinde bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmez ve ödenen tutar bu kanunun 89. maddesine göre iade edilir…” deniyor.

Yani, 5510 sayılı kanun, 1 Ekim 2008 tarihinde yürürlüğe girmiş olup 4-1/(b) bendi kapsamındaki (Bağ-Kur’lu) ticari kazanç veya serbest meslek kazancı sebebiyle gerçek ve basit usulde Gelir Vergisi mükellefleri ile anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortaklarından, sigortalılık niteliği taşıdıkları halde 1.10.2008 tarihinden önce kayıt ve tescilini yaptırmamış (Bağ-Kur kayıt ve tescilini yaptırmamış) olanların sigortalılıkları, kanunun yürürlüğe girdiği 1.10.2008 tarihi itibarıyla başlayacaktır. Ancak, 1.10.2008 tarihi ile 4/10/2000 tarihi arasında vergi mükellefiyet süreleri bulunmak kaydı ile sigortalının 1.10.2008 tarihinden itibaren 6 ay içinde talepte bulunması halinde vergi mükellefiyet sürelerinin tamamı için talep tarihindeki prime esas kazancının yüzde 32’si üzerinden borçlanma tutarı hesaplanır ve sigortalıya tebliğ edilir. Sigortalının kendisine tebliğ edilen borçlanma tutarının tamamını tebliğ tarihinden itibaren 6 ay içinde ödemesi halinde bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Sigortalıya tebliğ edilen borç tutarının bu dönem içinde tam olarak ödenmemesi halinde ise bu süreler, sigortalılık süresi olarak değerlendirilmez ve ödenen tutar iade edilir.

Öte yandan anonim şirketlerin kurucu ortaklarından daha önce 1479 sayılı kanunun 24. maddesine tabi olanlardan sigortalılıklarını devam ettirmek isteyenlerin 5510 sayılı kanunun yürürlük tarihi olan 1 Ekim 2008′den itibaren 6 ay içinde yazılı talepte bulunmaları halinde sigortalılıkları aynen devam ettirilecek. Bu süre içerisinde talepte bulunmayanların sigortalılıkları ise 01.10.2008 itibarıyla sona erecek. Yani AŞ’lerde sadece kurucu ortak olan, yönetim kurulunda görev almayanlar da 31.3.2009 gününe kadar dilekçe vermek zorunda.

Borçlanacak Bağ-Kur’lular nelere dikkat etmeli?

Talep tarihinde beyan edilen kazancın yüzde 32’si üzerinden borçlanma bedeli hesaplanacak. Bu borcun altı ay içinde ödenmesi şart. Tutarın üst sınırı 30.9.2008 tarihinde geçerli olan prim tablosundaki 24. basamağın sağlık primi dâhil tutarı olacak. Borçlanacak Bağ-Kur’lu, “Ben vergi kayıtlarımın hepsini değil sadece bir kısmını ödeyeyim.” diyemeyecek. Bu borçlanma türünde tebliğ edilen borç tutarının süresi içerisinde tam olarak ödenmemesi halinde bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecek ve ödenen tutarlar iade edilecek.

Memurların borçlanma şartları neler oldu?

Sicil affından yararlanan memur, boşta geçen sürelerini 31.3.2009′a kadar borçlanabilecek. Disiplin cezası sebebiyle memuriyetten atılan-çıkarılan memurlardan 2006 yılında çıkarılan sicil affı sonrasında memuriyete geri dönenlerin de açıkta geçen sürelerini borçlanma hakkı için 6 aylık süreleri 31.3.2009 günü sona eriyor.

Bir müddet sürelerini açıkta geçiren memurlar için 8.5.2008 tarih ve 26870 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 5754 sayılı kanunun 68. maddesiyle gerekli düzenleme yapılmıştır. İlgili kanunun geçici 4. maddesinin son fıkrasına göre; “Personel mevzuatına göre almış oldukları disiplin cezası sonucu 23/4/1999 tarihi ile 14/2/2005 tarihleri arasında memuriyetleri sona erenlerden, 22/6/2006 tarihli ve 5525 sayılı kanun uyarınca haklarında verilmiş disiplin cezaları bütün sonuçları ile ortadan kaldırılanların, bu kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay içerisinde kuruma müracaatları halinde görevlerinden ayrıldıkları tarih ile göreve başladıkları tarih arasındaki prim veya kesenek ödenmemiş süreleri, istekleri halinde, görevlerinden ayrıldıkları derece ve kademelerine prim veya kesenek ödenmemiş veya borçlanmak istedikleri sürenin her üç yılına bir derece ve her yılına bir kademe verilmek ve öğrenim durumları itibarıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 36. maddesindeki yükselebilecekleri dereceleri geçmemek üzere tespit edilecek derece, kademe ve ek göstergeleri ile emekli keseneğine esas aylığın hesabına ait tüm unsurların toplamının müracaat tarihinde yürürlükte olan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarlar esas alınarak, yine o tarihteki kesenek ve karşılık oranları borçlandırılmak suretiyle hizmetten sayılır. Bundan doğacak borç tutarının tamamı borcun tebliğ edildiği tarihten itibaren iki yıl içinde kendileri tarafından eşit taksitlerle veya defaten ödenir.” deniyor.

Madde metninden de görüleceği üzere; 23.4.1999 tarihi ile 14.2.2005 tarihleri arasında aldıkları disiplin cezaları sonrasında memuriyetleri sona erenler, 5525 sayılı kanun uyarınca yeniden göreve başlamışlarsa boşta geçen sürelerini borçlanabilecekler. 5510 sayılı SS ve GSS Kanunu’nun 1.10.2008 günü yürürlüğe girmesini müteakip 6 ay içinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na müracaat edebilecekler. Borçlanılan tutar 2 yıl içinde eşit taksitlerle ödenebileceği gibi bir defada da yatırılabilecek.

Labels: